Strajk w Porcie Gdańskim
W Archiwum Historycznym Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” znaleźć można dokumentację dotyczącą strajku w Porcie Gdańskim w sierpniu 1980 roku. Materiały te przechowywane są w jednostce archiwalnej o sygnaturze AKKS 108/1.
Poniżej prezentujemy wybór dokumentów na ten temat, poczynając od maszynopisu, w którym portowcy gdańskich wzywają “przedstawicieli władz” do podjęcia “autentycznych rozmów” z Międzyzakładowym Komitetem Strajkowym, podkreślając jednocześnie nieugiętą postawę związkowców i brak oznak zniechęcenia pomimo trwania piątej doby strajku oraz zapewniając, że na terenie objętym strajkiem panuje wzorowy porządek.
W kolejnym dokumencie portowcy gdańscy zwracają się “do wszystkich ludzi dobrej woli”. W tym komunikacie strajkujący wyrażają zaniepokojenie reakcją władz na szósty już dzień strajku. Ze szczególnym rozgoryczeniem przyjęli oni przemówienie ówczesnego I Sekretarza Komitetu Wojewódzkiego PZPR Fiszbacha, który przekazał społeczeństwu nieprawdziwe informacje na temat porozumienia pomiędzy strajkującymi a władzami.
W dokumentacji strajku w Porcie Gdańskim znajdują się również datowane na 17 sierpnia 1980 roku żądania strajkujących załóg reprezentowanych przez Międzyzakładowy Komitet Strajkowy, zawierające 21 postulatów, w tym m.in. postulat zaakceptowania niezależnych od partii i pracodawców wolnych związków zawodowych, zagwarantowania prawa do strajków, wolności słowa, druku i publikacji, uwolnienia więźniów politycznych, podniesienia wynagrodzeń oraz świadczeń emerytalnych, wprowadzenia wolnych sobót.
Następny dokument to oświadczenie Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego z dnia 20 sierpnia 1980 roku dotyczące liczby strajkujących zakładów oraz zasięgu geograficznego strajku. MKS zapewnia w nim, że zabezpiecza funkcjonowanie służby zdrowia, wodociągów, gazowni oraz przedsiębiorstw wytwarzających żywność, gdyż zakłady te są niezbędne dla społeczeństwa. Wyraża też gotowość do pertraktacji z dyrekcjami zakładów pracy lub zjednoczeń i oczekuje na przyjazd władz centralnych.
W ostatnim z prezentowanych archiwaliów, datowanym również na 20 sierpnia 1980 roku, Międzyzakładowy Komitet Strajkowy oświadcza, że reprezentuje 304 strajkujące załogi z zakładów pracy Wybrzeża. Krytycznie odnosi się do postawy oficjalnych związków zawodowych i jeszcze raz wzywa rząd do podjęcia rozmów, podkreślając swoją gotowość do nich. Powołuje się przy tym na ogromne poparcie dla 21 postulatów w całym kraju.
Czytelnia Archiwum Historycznego Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”
Na zakończenie chcielibyśmy przypomnieć zainteresowanym osobom o możliwości korzystania ze zbiorów Archiwum Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” w czytelni Archiwum od poniedziałku do piątku od godziny 9:00 do 15:30.
/Iwona Flis, Fundacja im. Stanisława Flisa „Archiwa Pomorskie”,
dobór materiałów: Łukasz Grochowski, Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”/
